Allah’ın kendi cemal ve kemalini görmek istemesi nasıl oluyor? Allah’ın haşa böyle bir şeye ihtiyacı var mıdır?

Allah’ın zatı için tecelli söz konusu değildir. Tecelli eden Onun esma-i hüsnasıdır. Bu isimlerin tecelli etmesine Allah’ın zatının muhtaç olmadığı da açıktır. Bir örnek vermek gerekirse, Rezzak ismi tecelli etmek ister. Bunun için de rızıkların yaratılması gerekir. Şu var ki, yaratılan bu rızıklara insanlar ve hayvanlar muhtaçtırlar.

Allah’ın rızka muhtaç olduğu düşünülemeyeceği gibi Rezzak ismini tecelliye muhtaç olduğu da düşünülemez. İhtiyaç ancak mahlukat için söz konusudur. Şu var ki, Cenab-ı Hak Rezzak ismini tecelli ettirerek rızka muhtaç mahluklarını rızıklandırmayı ister. Mahlukatını rızıklandırmaktan bir memnuniyet-i mukaddesesi de vardır. Bu memnuniyet bir ihtiyaç değil, bir rahmet ve ihsan tecellisidir. Diğer isimler de aynı şekilde düşünülebilir.

Bir hadis-i kutside, “Rahmetim gadabımı geçti.” buyuran Cenab-ı Hak, İlahi isimlerini tecelli ettirmekle hem o isimleri tecellisiz bırakmamış, hem de bu tecelli ile mahlukatına rahmet etmiştir.